Narkotyki mogą wprowadzać w stan euforii, spowodować oderwanie się od rzeczywistości i uśmierzać dokuczliwy ból. Jednak przyjmowane regularnie, w nadmiarze i bez kontroli szybko dewastują organizm i psychikę.
Wiele osób sięga po nie, kierując się zwykłą ciekawością lub szukając sposobu na ucieczkę od problemów codzienności. Niestety substancje psychoaktywne są silnie uzależniające, dlatego pozornie niewinna „zabawa” z nimi może w krótkim czasie przerodzić się w nałóg zagrażający zarówno zdrowiu, jak i życiu. Aby zrozumieć mechanizm uzależnienia się od tych środków, najlepiej zacząć od poznania ich właściwości. Poniżej wymieniamy najczęściej zażywane rodzaje narkotyków i opisujemy ich działanie.
W naszym mózgu i rdzeniu kręgowym znajdują się receptory opioidowe. W wyniku działania naturalnych procesów są one pobudzane m.in. przez endorfiny zaliczane do grupy tzw. hormonów szczęścia. To dzięki nim w sprzyjających warunkach np. wpadamy w euforię czy mniej odczuwamy ból. Opiaty wykazują podobne właściwości i sztucznie pobudzają receptory opioidowe.
Z powyższego powodu substancje te są składnikiem niektórych silnych leków uspokajających i przeciwbólowych. Uśmierzają ból, wprowadzają w euforię, spowalniają oddech i obniżają ciśnienie krwi. Podaje się je jednak wyłącznie w bardzo trudnych przypadkach (np. leczenie silnego bólu pooperacyjnego lub u pacjentów onkologicznych) i pod stałą kontrolą lekarza.
Niestety opiaty są silnie uzależniające. Pomimo tego narkomani chętnie po nie sięgają, gdyż ich zażywanie bywa niezwykle satysfakcjonujące. Mózg szybko „przyzwyczaja się” do szczęścia i błogości, domagając się częstszego dostarczania tych substancji i to w coraz większych ilościach.
Opiaty są przede wszystkim związkami chemicznymi pochodzenia naturalnego, które pozyskuje się głównie z maku. Najpopularniejsze z nich to morfina, kodeina oraz tebaina. Jednak mogą być również syntetyczne, czego przykładem są metadon, fentanyl (określany obecnie mianem najgroźniejszego narkotyku świata) oraz tramadol.
Na liście najpopularniejszych narkotyków, środki pobudzające od lat zajmują czołowe pozycje. Jak sama nazwa wskazuje, są to substancje chemiczne, których przyjęcie prowadzi do silnego pobudzenia całego organizmu. Skutkiem ich zastosowania jest jednak nie tylko „zastrzyk” siły i wytrzymałości, co czyni je atrakcyjnymi m.in. dla sportowców. Chętnie sięgają po nie również młodzi ludzie, gdyż poprawiają koncentrację, zmniejszają uczucie senności i dodają pewności siebie.
Jednak powyższe efekty są krótkotrwałe, a gdy ustają, pojawia się uczucie ogromnego zmęczenia i drastycznie obniża się samopoczucie. To właśnie dlatego preparaty te szybko uzależniają. Trzeba przyjmować je często, aby utrzymać stan odurzenia. Robiąc to regularnie, organizm przyzwyczaja się do nich, a to wymusza zwiększanie dawek.

To narkotyk pochodzenia syntetycznego, który opracowany w pierwszej połowie ubiegłego wieku był stosowany głównie jako lek na depresję. Zwiększa poziom dopaminy i noradrenaliny, oddziałując na układ nerwowy i powodując pobudzenie oraz poprawę koncentracji.
Długoterminowe stosowanie tej substancji prowadzi m.in. do nadpobudliwości, agresji, ogólnego wyczerpania oraz halucynacji. Do tego osoba uzależniona od amfetaminy po jej odstawieniu może bardzo szybko popaść w depresję.
To znacznie silniejszy odpowiednik amfetaminy – powoduje mocniejsze pobudzenie, a efekt jej działania utrzymuje się znacznie dłużej (nawet do 12 godzin). Jednak jest także zdecydowanie bardziej toksyczna, co skutkuje poważniejszymi konsekwencjami jej regularnego stosowania. Zalicza się do nich m.in.:
To alkaloid naturalnego pochodzenia, który pozyskuje się z liści krzewu koki (krasnodrzewu pospolitego). Choć teoretycznie pobudza i poprawia nastrój, tak w praktyce może wywoływać stany wręcz odwrotne – panikę, depresję czy psychozę paranoidalną. Regularne stosowanie kokainy znacząco zwiększa ryzyko zawału serca. Skutkiem ubocznym działania tego środka jest bowiem zwężanie naczyń krwionośnych, które prowadzi do wzrostu ciśnienia krwi. W skrajnych przypadkach może dochodzić nawet do arytmii serca.
To również kokaina jednak przetworzona do formy umożliwiającej jej palenie – zwykle osiąga się to poprzez dodanie sody oczyszczonej. Crack działa niezwykle szybko, gdyż zawarte w nim substancje chemiczne po wprowadzeniu do płuc od razu przedostają się do krwi. Pobudzenie jest więc praktycznie natychmiastowe, jednak trwa bardzo krótko, co zachęca do częstego palenia. Narkotyk ten jest znacznie groźniejszy od klasycznej kokainy. Bardzo szybko uzależnia, a stosowany regularnie prowadzi do skrajnego wyniszczenia zarówno fizycznego, jak i psychicznego.
To środek będący pochodną metamfetaminy, którego skrótowa, często stosowana nazwa MDMA wywodzi się od tworzącego go związku chemicznego (3,4-metylenodioksymetamfetamina). Jest szczególnie popularny wśród młodzieży bawiącej się na różnych imprezach, gdyż nie tylko pobudza, ale także ma działanie empatogenne – wywołuje otwartość emocjonalną. Jednak gdy ekstazy przestaje działać, pojawia się drastyczny spadek nastroju i uczucie ogólnego wyczerpania. Przy długotrwałym stosowaniu może prowadzić m.in. do zaburzeń snu, depresji oraz zaburzeń pamięci. Oprócz tego stopniowo wyniszcza organizm, w tym dość szybko go odwadnia.
Działanie narkotyków zaliczanych do grupy środków halucynogennych polega przede wszystkim na zaburzeniu postrzegania rzeczywistości – wpływają na zmysły, emocje i sposób myślenia. Wywołują m.in. halucynacje wzrokowe i słuchowe, wzmacniają przeżycia oraz wprowadzają w stan beztroski. Jednak efekty ich stosowania nie zawsze muszą być „pozytywne” – niektóre osoby doświadczają m.in. silnych napadów lęku, paniki lub nawet psychozy.
Wszystkie te środki halucynogenne mają podobne działanie – wywołują bardzo silne halucynacje wzrokowe i zaburzają odbieranie bodźców słuchowych oraz dotykowych. Pośród nich LSD jest uznawane za zdecydowanie najmocniejszy narkotyk. Jest on także jedynym z tej grupy uzyskiwanym wyłącznie w warunkach laboratoryjnych. Meskalina i psylocybina są pochodzenia naturalnego – pierwszy z tych środków znajduje się w nasionach lub owocach niektórych gatunków kaktusa, natomiast drugi pozyskuje się z grzybów halucynogennych.
Narkotyki te zwykle nie są bardzo toksyczne, ale mogą uzależniać. Największe ryzyko ich stosowania wiąże się jednak z zaburzeniami postrzegania rzeczywistości. Osoby pod wpływem silnych halucynacji są skłonne do robienia bardzo niebezpiecznych rzeczy – zdarzają się nawet przypadki samobójstw.
Mianem tym określa się związki chemiczne naturalnego pochodzenia – pozyskuje się je z konopi indyjskich (najpopularniejszym narkotykiem jest marihuana, czyli suszone liście lub kwiaty tej rośliny). Głównym środkiem psychoaktywnym jest w tym przypadku THC, czyli tetrahydrokannabinol. Przyjęty w niewielkich ilościach zwykle jedynie relaksuje i wprowadza w stan euforii. Jednak duża dawka może skutkować efektami podobnymi, jak po zastosowaniu opisanych wcześniej środków halucynogennych, czyli silne zaburzenie postrzegania rzeczywistości.
Marihuana, którą używa się poprzez jej palenie, nie należy do najbardziej toksycznych używek. Jednak długotrwałe jej stosowanie może prowadzić do wpadnięcia w nałóg i stopniowego wyniszczania zdrowia. Często skutkuje to także zaburzeniami koncentracji, ogólnym pogorszeniem samopoczucia oraz nawet stanami depresyjnymi.
Do tej grupy zalicza się wszystkie chemikalia, których opary mają właściwości halucynogenne. Wdychanie ich może skutkować stanami euforii i przyjemnymi halucynacjami, ale jednocześnie często prowadzi do zawrotów głowy, dezorientacji oraz senności. Jednak przede wszystkim są to środki niezwykle toksyczne i tym samym bardzo niebezpieczne dla zdrowia. Regularna inhalacja może skutkować m.in. uszkodzeniem mózgu, nerek, wątroby i innych organów. Do tego dochodzi bezdech i dysfunkcje pracy serca. Wszystkie te skutki stanowią realne zagrożenie nawet dla życia.
Popularność tych środków wynika z ich bardzo łatwej dostępności oraz niskiej ceny. Halucynogenne opary generuje wiele produktów chemicznych powszechnie stosowanych w przemyśle i gospodarstwach domowych, które można legalnie kupować w sklepach.
Zalicza się do nich m.in.:
W efekcie kleje i inne substancje lotne niestety są bardzo popularne wśród młodych osób, w tym nieletnich. Często stanowią one pierwszy krok do narkomanii – z biegiem czasu są zamieniane na inne narkotyki.

Pamiętaj, że każdy z powyższych narkotyków jest bardzo niebezpieczny, gdyż uzależnia, a regularnie przyjmowany wcześniej czy później negatywnie odbije się zarówno na zdrowiu fizycznym, jak i psychicznym. Dlatego jeśli zmagasz się z uzależnieniem, powinieneś jak najszybciej poddać się specjalistycznej terapii. Zgłoś się do naszego ośrodka OAZA – mamy wieloletnie doświadczenie w leczeniu narkomanii każdego rodzaju. Pomożemy Ci uwolnić się od problemu i nauczymy radzenia sobie z codziennymi trudami życia w trzeźwości. Zapewnimy także profesjonalne wsparcie psychologiczne Twoim najbliższym. Zapraszamy do kontaktu – gwarantujemy dyskrecję i komfortowe warunki pobytu na terenie ośrodka.